FRANCISZEK BARCZ (BARTSCH)

PATRON ZESPOŁU SZKOLNO–PRZEDSZKOLNEGO W BUTRYNACH

    Urodził się 12 lutego 1892 r. w Różnowie (pow. olsztyński). Działacz narodowy i oświatowy na Powiślu, Warmii i Mazurach. Kształcił się w gimnazjach w Braniewie (1907-1909) i w Ehenbreitschein nad Renem. Od 1912 r. studiował w Limburgu (teologia), ale studia przerwała wojna. Pracę podjął w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Toruniu, jako naczelnik Wydziału Rent. Przed plebiscytem, 21 października 1919 r. poprosił o urlop, gdyż z ramienia Wojewódzkiego Komitetu Plebiscytowego objeżdżał wsie agitując za włączeniem Prus do Polski. Po klęsce plebiscytu wrócił do Torunia. Tam krótko nauczał języka polskiego. W lutym 1921 r. zrezygnował z pracy w Urzędzie Wojewódzkim. Znalazł się w gronie założycieli Związku Polaków w Prusach Wschodnich (listopad 1920). Był prześladowany. W obawie przed aresztowaniem przeniósł się na Powiśle. Kierował oddziałem Związku Polaków jako sekretarz okręgu, następnie był wiceprzewodniczącym Rady Miejskiej w Sztumie. W latach 1925-1927 został prezesem Związku Towarzystw Młodzieżowych w Prusach Wschodnich. W Warszawie ukończył kurs teatralny. Pracował z młodzieżą warmińską, której ulubioną rozrywką był śpiew i muzyka polska, teatr amatorski i deklamacje. Publikował w „Gazecie Olsztyńskiej”, pomagał ludziom w załatwianiu wielu spraw urzędowych. Franciszek Barcz zapamiętany został jako wędrowny apostoł sprawy polskiej. Zamieszkiwał w Barczewku, Łęgajnach, Gronitach, Barczewie, Ramsowie i w Lamkowie (gm. Barczewo). W Lamkowie potajemnie nauczał dzieci polskie. W roku 1929 ożenił się z Heleną z domu Brosz. Posadę urzędnika w Związku Polaków objął w 1931 r.. W tym czasie był wiceprzewodniczącym Polsko-Katolickiego Towarzystwa Szkolnego na Warmii, przyczynił się do założenia wielu szkół polskich(m.in.w Nowej Kaletce). Na początku 1939 r. został aresztowany, po sześciu miesiącach zwolniony i przymusowo wysiedlony z Prus Wschodnich. W listopadzie 1939 r. został aresztowany, wywieziony do obozu koncentracyjnego w Stutthofie i tam w grudniu zamordowany. Po wojnie jego imieniem nazwano Szkołę w Butrynach.